Design Thinking 101 แก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์

Design Thinking คือ กระบวนการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์โดยยึดผู้ใช้เป็นศูนย์กลาง ผสานการคิดเชิงออกแบบ เข้ากับการลงมือทำจริง เพื่อค้นหาทางออกที่ตอบโจทย์

ในโลกธุรกิจที่เต็มไปด้วยการแข่งขัน การจะอยู่รอดและเติบโตได้อย่างยั่งยืน จำเป็นต้องมีมากกว่าแค่สินค้าและบริการที่ดี แต่องค์กรต้องสามารถสร้างสรรค์ “คุณค่า” ที่แตกต่างและตอบโจทย์ความต้องการของลูกค้าได้อย่างตรงจุด แล้ว design thinking คืออะไร? มันคือเครื่องมือสำคัญที่จะช่วยให้ธุรกิจบรรลุเป้าหมายดังกล่าวได้ 

การนำแนวคิดเชิงออกแบบ มาประยุกต์ใช้ ช่วยให้ธุรกิจก้าวข้ามขีดจำกัดของตัวเอง มองเห็นโอกาสใหม่ๆ และสามารถสร้างสรรค์นวัตกรรมที่แตกต่างอย่างยั่งยืน องค์กรยุคใหม่จึงจำเป็นต้องเปิดรับและประยุกต์ใช้ Design Thinking เพื่อสร้างความได้เปรียบในการแข่งขัน และก้าวสู่ความสำเร็จอย่างยั่งยืน

---

Design Thinking หมายถึงอะไร

หลายคนคงสงสัยว่า design thinking คืออะไร มีความสำคัญอย่างไร? Design Thinking คือ กระบวนการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ที่เน้นผู้ใช้เป็นศูนย์กลาง โดยผสมผสานการคิดเชิงออกแบบเข้ากับการลงมือปฏิบัติจริง เพื่อค้นหาทางออกที่ตอบโจทย์ ตรงใจ และใช้งานได้จริง 

กระบวนการคิดเชิงออกแบบ นี้ไม่ได้จำกัดอยู่แค่ในวงการออกแบบ แต่สามารถประยุกต์ใช้ได้กับทุกสายงาน ตั้งแต่การพัฒนาผลิตภัณฑ์และบริการใหม่ๆ การปรับปรุงกระบวนการทำงาน ไปจนถึงการแก้ไขปัญหาทางสังคม design thinking ตัวอย่าง เช่น การนำ Design Thinking มาใช้พัฒนาแอปพลิเคชันสำหรับสั่งอาหาร เริ่มจากการทำความเข้าใจพฤติกรรมและความต้องการของผู้ใช้งาน (เช่น ต้องการสั่งอาหารสะดวก รวดเร็ว มีตัวเลือกหลากหลาย) จากนั้นจึงนำข้อมูลที่ได้มาออกแบบแอปพลิเคชันให้ใช้งานง่าย ตอบโจทย์ และสร้างประสบการณ์ที่ดีที่สุดให้กับผู้ใช้งาน เป็นต้น

การคิดเชิงออกแบบ คือ หัวใจสำคัญของ Design Thinking เป็นกระบวนการคิดอย่างเป็นระบบ เริ่มจากการทำความเข้าใจปัญหาและความต้องการของลูกค้าอย่างลึกซึ้ง ต่อยอดสู่การระดมความคิดอย่างสร้างสรรค์ ออกแบบ ทดลอง และพัฒนาโซลูชั่นที่ตอบโจทย์ได้อย่างตรงจุด

---

Design Thinking สำคัญต่อการทำงานในองค์กรอย่างไร

Design Thinking เข้ามามีบทบาทสำคัญในการทำงานขององค์กรยุคใหม่ ที่ต้องเผชิญกับความท้าทายและการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้านการทำงานและการวิเคราะห์แก้ไขปัญหา เพราะหัวใจสำคัญของ design thinking คือ การเน้นที่มุมมองและความต้องการของผู้ใช้งาน ซึ่งอาจเป็นลูกค้า เพื่อนร่วมงาน หรือแม้แต่ตัวเราเองในฐานะผู้ใช้งานระบบ

การคิดเชิงออกแบบไม่ได้มุ่งเน้นแค่การสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์หรือบริการที่สวยงาม แต่หมายถึงการทำความเข้าใจปัญหาที่แท้จริง รวบรวมข้อมูลเชิงลึก และนำมาสู่กระบวนการของการคิดเชิงออกแบบ ตัวอย่างเช่น ทีม Marketing อาจใช้ Design Thinking เพื่อพัฒนาแคมเปญโฆษณาที่เข้าถึงกลุ่มเป้าหมายได้อย่างแม่นยำ หรือทีม HR อาจใช้ Design Thinking เพื่อออกแบบกระบวนการสรรหาบุคลากรที่ดึงดูดคนเก่ง และทีม IT สามารถใช้ Design Thinking เพื่อพัฒนาระบบงานภายในที่ใช้งานง่าย ตอบโจทย์การใช้งานจริง

จะเห็นได้ว่า Design Thinking ไม่ใช่เพียงแค่กระแส แต่เป็นเครื่องมือที่ทรงพลัง ที่ช่วยพัฒนาการทำงาน เสริมสร้างศักยภาพในการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ และนำพาองค์กรไปสู่ความสำเร็จ

---

ขั้นตอนกระบวนการคิดของ Design thinking เป็นอย่างไร

Design Thinking ประกอบด้วย 5 ขั้นตอนหลักๆ ซึ่งเป็นกระบวนการคิดเชิงออกแบบที่เป็นระบบ ช่วยให้เราเข้าใจปัญหาและพัฒนาทางแก้ไขปัญหาโดยคำนึงถึงผู้ใช้งานอย่างแท้จริง ในแต่ละขั้นตอนของ design thinking process มีรายละเอียดดังนี้

1. Empathize

ขั้นตอนแรกของ Design Thinking คือการ “ทำความเข้าใจผู้ใช้งาน” อย่างลึกซึ้ง โดยการลงพื้นที่จริง สังเกต สัมภาษณ์ และรวบรวมข้อมูล เพื่อทำความเข้าใจพฤติกรรม ความต้องการ และปัญหาของพวกเขาอย่างแท้จริง

2. Define

หลังจากที่เราเข้าใจผู้ใช้งานอย่างลึกซึ้งแล้ว ขั้นตอนต่อไปคือการนำข้อมูลที่ได้มาวิเคราะห์ สังเคราะห์ และ “กำหนดปัญหา” ที่แท้จริงออกมาให้ชัดเจน โดยเน้นที่ความต้องการของผู้ใช้งานเป็นหลัก

3. Ideate

เมื่อเรากำหนดปัญหาได้ชัดเจนแล้ว ก็ถึงเวลาของการ “ระดมความคิด” อย่างอิสระ สร้างสรรค์ เพื่อหาทางออกที่หลากหลาย แปลกใหม่ และเป็นไปได้ในการแก้ปัญหา

4. Prototype

ในขั้นตอนนี้ เราจะนำเอาความคิดที่ได้จากขั้นตอน Ideate มา “สร้างเป็นต้นแบบ” อย่างง่าย เพื่อทดลอง ประเมินผล และพัฒนาต่อยอด โดยต้นแบบอาจเป็นได้ทั้งรูปธรรม เช่น หุ่นจำลอง โมเดล หรือ นามธรรม เช่น Storyboard แผนภาพ เป็นต้น

5. Test

ขั้นตอนสุดท้ายคือการนำต้นแบบที่สร้างขึ้นไป “ทดสอบ” กับผู้ใช้งานจริง สังเกต รับฟังความคิดเห็น และนำข้อเสนอแนะที่ได้ไปปรับปรุงแก้ไข เพื่อพัฒนาโซลูชั่นให้ตอบโจทย์ ตรงใจ และมีประสิทธิภาพมากที่สุด

---

ข้อสรุปเกี่ยวกับ Design Thinking 

สรุปแล้ว design thinking คือ กระบวนการแก้ปัญหาที่ยึดผู้ใช้เป็นศูนย์กลาง มุ่งเน้นการทำความเข้าใจปัญหาอย่างลึกซึ้ง ระดมความคิดอย่างสร้างสรรค์ และทดลองทำจริง เพื่อค้นหาโซลูชั่นที่ตอบโจทย์ ใช้งานได้จริง และสร้างคุณค่าให้กับผู้ใช้งานอย่างแท้จริง

กระบวนการ design thinking ไม่ได้จำกัดอยู่แค่การออกแบบผลิตภัณฑ์ แต่สามารถประยุกต์ใช้ได้กับทุกสายงาน ทุกระดับ ในองค์กร องค์กรที่นำขั้นตอนการคิดเชิงออกแบบมาประยุกต์ใช้ จะเกิดวัฒนธรรมองค์กรที่เปิดรับฟังความคิดเห็น กล้าทดลองสิ่งใหม่ พร้อมปรับตัว และสามารถสร้างสรรค์นวัตกรรมที่ตอบโจทย์ สร้างความได้เปรียบในการแข่งขัน และเติบโตอย่างยั่งยืนในระยะยาว