ซิลิโคนเจล รักษารอยแผลเป็นแบบไหนได้บ้าง?
ซิลิโคนเจล คือซิลิโคนที่ไม่มีสี สามารถยืดหยุ่นได้ บางเบา ใช้เพื่อปิดรอยแผลเป็นที่แห้งสนิทแล้ว ช่วยในการลดรอยแผลเป็นที่นูนให้จางลงและช่วยเพิ่มความชุ่มมชื้นให้กับผิว
อุบัติเหตุเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดแผล ซึ่งหลังจากที่แผลหายแล้วมักจะทิ้งรอยแผลเป็นไว้ ซึ่งรอยแผลเป็นก็มีหลายรูปแบบ การใช้ซิลิโคนเจลหรือที่เรียกอีกชื่อว่า scar gel ก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่ช่วยในการลดรอยแผลเป็น การดูแลตัวเองหลังจากแผลหายดีแล้วเป็นเรื่องที่สำคัญมาก เพราะหากปล่อยทิ้งไว้จะทำให้รักษาแผลเป็นยาก เกิดเป็นแผลเป็นที่นูนขึ้นมาหรือเห็นชัดทำให้ขาดความมั่นใจ นอกจากอุบัติเหตุแล้วรอยแผลเป็นสามารถเกิดจาก การผ่าตัด ศัลยกรรม ไฟไหม้ น้ำร้อนลวกอีกด้วย ทั้งนี้การใช้ครีมทาลดรอยแผลเป็น จะช่วยทำให้รอยแผลเป็นนั้นจางลง
ลักษณะของแผลเป็นแต่ละประเภท
การใช้ซิลิโคนเจลช่วยในการลบรอยแผลเป็น เป็นวิธีรักษารอยแผลหลังจากแห้งสนิทดีแล้ว ซึ่งมีครีมรักษาแผลเป็นในท้องตลาดหลายยี่ห้อ ที่มีสรรพคุณในการช่วยรักษาแผลเป็นจุดต่างๆ เช่น การใช้ครีมลดรอยแผลเป็นหน้า การใช้ครีมทาแผลเป็นรักษาน้ําร้อนลวก การใช้ครีมทาแผลเป็นหลังแผลผ่าตัดหายดี การใช้ครีมลดรอยแผลเป็นที่ขา เป็นต้น โดยแผลเป็นจะมีลักษณะที่แตกต่างกันออกไป วันนี้มาทำความรู้จักกับแผลเป็นแต่ละประเภทก่อนใช้ซิลิโคนเจลในการทารอยแผลเป็น
รอยแผลเป็นคีลอยด์ (Keloid Scars)
รอยแผลเป็นคีลอยด์ จะมีลักษณะเป็นแผลที่แห้งแล้วมีการนูนขึ้นและใหญ่กว่าปกติ การรักษาแผลเป็นชนิดนี้สามารถใช้ซิลิโคนเจลที่เป็นแบบครีมลดรอยแผลเป็นนูน เพื่อทำให้รอยแผลเป็นยุบตัวลงและจางลงได้ เนื่องจากการผลิตคอลลาเจนที่มากเกินไป ณ บริเวณแผล ส่งผลทำให้มีการขยายตัวของแผลใหญ่กว่าขนาดแผลจริง ซึ่งสาเหตุหลักๆที่ทำให้เกิดรอยแผลเป็นคีลอยด์ยังไม่เป็นที่ทราบแน่ชัด อาจจะเกี่ยวกับพันธุ์กรรม ซึ่งพบได้มากที่สุดกับคนที่มีสีผิวเข้ม การใช้เจลทาแผลเป็นจะช่วยทำให้ลดอาการคันและปวดเมื่อสัมผัส
รอยแผลเป็นหลุม (Atrophic Scars)
การใช้ซิลิโคนเจลจะช่วยลดรอยแผลเป็นแบบหลุมได้ เนื่องจากเจลลดรอยแผลเป็นจะเข้าไปสมานแผลที่บุ๋มหรือเป็นรูยุบลงไป ส่วนใหญ่จะเกิดจากเป็นสิวหรือมีอาการแพ้ที่รุนแรง มักจะเกิดบริเวณใบหน้า การใช้ครีมลบรอยแผลเป็นบนใบหน้าจะใช้หลังจากการรักษาสิวให้แห้งดีแล้ว ดังนั้นซิลิโคนเจลจึงมีส่วนประกอบของตัวยาจะเข้าไปซ่อมแซมในเรื่องของหลุมสิวให้ดีขึ้น
รอยแผลเป็นนูน (Hypertrophic Scars)
การเกิดรอยแผลเป็นแบบนูน คือการที่ร่างกายผลิตคอลลาเจนออกมามากเกินไป แต่น้อยกว่ารอยแผลเป็นแบบบคีลอยด์ การใช้ซิลิโคนเจลก็เป็นทางเลือกหนึ่งในการใช้รักษารอยแผลเป็นแบบนูน เพราะการยาทารอยแผลเป็นจะช่วยทำให้ผิวมีความเรียบเนียนขึ้น รอยแผลเป็นดูจางลง ส่วนใหญ่รอยแผลเป็นแบบนี้จะเกิดหลังจากการผ่าตัด หลังจากที่แผลแห้งสนิทและหายดีแล้วสามารถใช้ครีมลดรอยแผลหลังการเป็นผ่าตัดได้
รอยแตกลาย (Stretch Marks/Striae)
สามารถใช้ครีมทาแผลเป็นเพื่อลดการแตกลายได้ รอยแตกลายเป็นรอยแผลเป็นประเภทหนึ่งสามารถใช้ซิลิโคนเจลในการช่วยรักษารอยแตกลาย ซึ่งสาเหตุมักเกิดจากการขยายหรือหดตัวของผิวหนังที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว มักจะพบได้บ่อยๆ เมื่อเราอ้วนขึ้น ทำให้การสร้างคอลลาเจนและเส้นใยอีลาสตินมีการแตกตัวจนเกิดเป็นรอยแตกลายบนผิวหนัง ส่วนใหญ่หากเกิดรอยแตกลายสามารถใช้ครีมลดรอยแผลเป็นทาบริเวณนั้นเพื่อทำให้รอยแตกลายจางลงได้
แผลเป็นหดรั้ง (Contracture Scars)
การใช้ครีมลดรอยแผลเป็นช่วยรักษาแผลเป็นแบบหดรั้ง โดยรอยแผลเป็นชนิดนี้เกิดจากการถูกไฟไหม้ ส่งผลให้เกิดรอยแผลเป็นแบบนูนและผิวหนังเกิดการหดรั้งเข้าหากัน การใช้ซิลิโคนเจลจะช่วยรักษารอยได้ เนื่องจากลดการหดตัวของผิวหนัง ลดอาการผิวหนังตึง ทำให้สามารถเคลื่อนไหวร่างกายได้ โดยหากไม่รีบรักษาอาจจะส่งผลถึงกล้ามเนื้อและระบบเส้นประสาทได้ในอนาคต
รอยแผลเป็นทั่วไป
รอยแผลปกติจะเป็นรอยแผลที่เกิดจากการอักเสบ หรือได้รับบาดเจ็บจากการเกิดอุบัติเหตุ จะมีสีคล้ำในช่วงแรกๆ และสามารถใช้ครีมทาแผลเป็นเพื่อให้รอยจางลงได้ โดยแผลเป็นชนิดนี้จะไม่ได้นูนออกมา แต่จะทิ้งร่องรอยไว้ให้เห็นเท่านั้นและเมื่อเวลาผ่านไปจะกลายเป็นแผลเป็นที่ไม่เห็นเด่นชัด จะค่อยๆจางลงไป
วิธีการดูแลแผลและรอยแผลเป็นให้หายดีทำยังไง
การดูแลตัวเองหลังจากรอยแผลเพื่อไม่ให้เกิดรอยแผลเป็นสามารถทำได้ดังนี้
- เปลี่ยนผ้าปิดแผลอยู่เสมอ หากคุณเพิ่งจะผ่าการผ่าตัดมาควรเปลี่ยนผ้าทำแผลตามตำสั่งของแพทย์เพื่อลดการติดเชื้อของแผล และเมื่อแผลแห้งสนิทแล้วควรใช้ครีมลดรอยแผลเป็นหลังผ่าตัด เพื่อลดรอยที่เกิดจากแผลผ่าตัดให้จางลงไป
- รักษาความสะอาดของแผลผ่าตัด ควรทำความสะอาดแผลและรักษาความสะอาดของเครื่องมือและผ้าปิดแผลเพื่อลดการติดเชื้อ โดยอย่าลืมล้างมือให้สะอาดทุกครั้งก่อนการทำแผล และถ้าแผลหายดีแล้วสามารถใช้ซิลิโคนเจลในการช่วยลดรอยแผล
- ไม่ยกของหนัก เพราะจะทำให้แผลผ่าตัดเกิดฉีดขาด หลังจากการผ่าตัด 2 อาทิตย์แรกควรงดการใช้แรง และหลังจากที่แผลหายดีสามารถใช้ครีมทาบริเวณแผลผ่าตัดเพื่อลดรอยแผลเป็นได้
- ทานอาหารประเภทโปรตีนและดื่มน้ำให้มากๆ การทานอาหารประเภทโปรตีนจะช่วยสมานแผลทำให้แผลหายเร็วขึ้น และการดื่มน้ำจะทำให้ร่างกายมีความชุ่มชื้น
- ใช้ซิลิโคนเจลในการช่วยลบรอยแผลเป็น สามารถใช้ครีมทาแผลเป็นทาตอนหลังจากแผลแห้งสนิทดีแล้ว
- งดการเกาแผล เพราะจะทำให้เกิดการติดเชื้อ และเกิดรอยแผลเป็นที่กว้างขึ้น อาจะส่งผลให้แผลฉีกขาดทำให้แผลหายได้ช้าลง หลังจากแผลหายดีแล้วจึงสามารถทาซิลิโคนเจลเพื่อช่วยลดรอยแผลเป็นได้
- หลีกเลี่ยงการโดนแสงแดด ลดการคล้ำของสีผิวบริเวณที่มีแผลและอาจจะเกิดรอยไหม้ได้ ควรทาครีมกันแดดที่มี SPF สูงเพื่อป้องกัน
สามารถรักษารอยแผลด้วยตัวเองได้ไหม
การจะรักษาแผลเป็นด้วยตัวเองสามารถทำได้กับบางรอยแผลเป็นเท่านั้น เพราะรอยแผลเป็นแต่ละชนิดมีการรักษาที่แตกต่างกันออกไป โดยแพทย์จะประเมินและสั่งครีมทาแผลเป็นที่ดีที่สุดเพื่อให้เหมาะกับแผลเป็นแต่ละประเภท ซึ่งซิลิโคนเจลบางตัวก็ใส่สารสกัดที่แตกต่างกันเพราะเหมาะกับการใช้รักษาแผลเป็นแต่ละชนิด เช่น หากมีแผลเป็นแบบรอยดำรอยแดง ก็สามารถใช้ครีมทาแผลเป็นรอยดำในการรักษา การใช้ซิลิโคนเจลช่วยในการลบรอยแผลเป็นบนใบหน้าจากรอยหลุมสิว เป็นต้น ซึ่งบางครั้งรอยแผลเป็นก็ไม่สามารถรักษาโดยการใช้ซิลิโคนเจลได้อาจจะต้องใช้การรักษาแบบเลเซอร์เข้ามาช่วยในการลดรอยแผลเป็น
สรุปซิลิโคนเจลคืออะไร
ซิลิโคนเจล (scar gel) คือ ครีมลดรอยแผลเป็นที่จะช่วยทำให้รอยแผลดูจางลง เป็นการใช้ตัวยาที่มีสารสกัดในการรักษาแผลเป็นให้สมานกัน ลดรอยแผลเป็นที่นูนให้จางลงไป ช่วยรักษาแผลเป็นที่เกิดจากอุบัติเหตุ ไฟไหม้ น้ำร้อนลวก หรือการรักษาแผลเป็นจากสิวให้ดูดีขึ้น ซึ่งบางรอยแผลเป็นอาจจะต้องมีการเลเซอร์ควบคู่กับการใช้ซิลิโคนเจลไปด้วย ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับการประเมินของแพทย์ว่าควรรักษารอยแผลเป็นแบบไหน